با افزایش سن تغییرات گسترده ای در بدن رخ می دهد. یکی از بخشهای مهمی که در بدن انسان دچار تغییرات می گردد و بر سایر اجزا تاثیرات گسترده ای می گذارد، دهان و دندانهای فرد می باشد. در این مطلب به بررسی برخی از تغییرات دهان ودندان در افراد مسن می پردازیم.
از دست رفتن دندانها افزایش سن
امروزه به دلیل پیشرفتهای علمی و تأكید بر پیشگیری در دندانپزشكی، سالمندان دندانهای طبیعی خود را به مدت بیشتری حفظ می كنند. بهداشت دهان خوب و مراقبتهای دندانپزشكی مرتب در طول زندگی، در هر سنی اهمیت دارد. با انجام صحیح روشهای بهداشت دهان در خانه و ملاقات مرتب با دندانپزشك تان شما از مشكلات دندانی جلوگیری نموده و پول و وقت خود را نیز حفظ كرده اید. در ضمن دندانها و لثه تان نیز تا سنین بالا سلامت می مانند.
لزوم مسواك زدن و نخ دندان كشیدن
مسواك زدن و نخ كشیدن روزانه برای حفظ دندانهای طبیعی تان در وضعیت مطلوب ضروری است. به ویژه وقتی سن افزایش می یابد، پلاك ، لایه باكتریایی بیرنگ، چسبنده ای كه باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه (بیماری پریودنتال) می شود. روی دندانهای افراد مسن، سریعتر تشكیل می شود و همین امر احتمال بروز پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال را افزایش می بخشد. دندانهایتان را روزی دوبار با یك خمیر دندان فلورایددار مسواك بزنید و بین دندانهایتان را روزانه با نخ دندان و یا تمیز كننده های بین دندانی تمیز كنید. جهت معاینات مرتب و تمیز كردن دندانهایتان بطور حرفه ای، ملاقات با دندانپزشكتان را فراموش نكنید.
پوسیدگی در افراد بالغ
پوسیدگی دندانها تنها مشكل كودكان نیست. بالغین در همه سنین مكن است دچار پوسیدگی دندان شوند. دلیل بروز پوسیدگی در همه سنین یكسان است. وقتی باكتریهای پلاك از كربوهیدرات (شكر و نشاسته) غذایی استفاده می كنند، تولید اسید كرده و باعث بروز پوسیدگی می شوند. البته وضعیت پوسیدگی با افزایش سن كمی تغییر می كند. در افراد بالغ، پوسیدگی اغلب در اطراف پركردگی های قدیمی رخ می دهد. پوسیدگی ریشه دندان نیز در بین افراد مسن شایع تر است. وقتی لثه ها تحلیل می رود، سطوح نرم تر ریشه به فضای دهان راه می یابند و پوسیدگی روی آن بسیار راحت تر از مینای دندان ایجاد می شود. پوسیدگی دندان در سنین بالا به دلیل خشكی دهان نیز تشدید می شود.
وقتی میزان بزاق بطور چشمگیری كاهش یابد، این وضعیت رخ می دهد و اغلب ناشی از مصرف داروهایی مثل: آنتی هیستامین ها، داروهای ضد فشار خون و داروهای ضدافسردگی و یا ناشی از درمان با اشعه(رادیوتراپی) در ناحیه سر یا گردن می باشد. اگر این مشكل تداوم یابد، باعث بروز پوسیدگی های وسیعی در دندانها می شود كه سریعاً پیشرونده هستند. اگر شما چنین مشكلی دارید، با دندانپزشكتان مشورت كنید تا برای شما بزاق مصنوعی و یا محصولات حاوی فلوراید را برای پیشگیری از پوسیدگی تجویز نماید.
بیماری لثه در بالغین
بیماری لثه(بیماری پریودنتال) اغلب به آهستگی پیشرفت می نماید و بدون درد است و به همین دلیل در بین افراد مسن شایع تر است. هرچه به مدت بیشتری بیماری تشخیص داده نشده و كنترل نشده باقی بماند، ضرر بیشتری به لثه ها و سایر بافتهای نگهدارنده دندانها وارد می سازد. گرچه عامل بیماری پریودنتال، پلاك است ولی سایر عوامل می توانند شدت آن را افزایش بخشند. غذای باقیمانده بین دندانها، سیگار كشیدن، استفاده از تنباكوی بدون دود، دندانهای نامنظم، بریج ها و پروتزهای پارسیل نا مناسب، رژیم های غذایی نا صحیح و حاوی مواد مغذی كم و بیماری سیستمیك مثل كم خونی از جمله این عوامل هستند.
علائم بیماری لثه در افراد مسن
بیماری لثه در مراحل اولیه، برگشت پذیر است. در موارد پیشرفته ممكن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد. در صورت مشاهده هریك از علائم زیر سریعاً به دندانپزشك تان مراجعه كنید: خونریزی از لثه هنگام مسواك زدن، لثه های قرمز، حساس و متورم، جدا شدن لثه از دندانها، خروج چرك از حدفاصل لثه و دندانها وقتی كه لثه فشار داده می شود، دندان لق یا ایجاد فاصله بین دندانها، هرگونه تغییر در وضعیت جفت شدن دندانها با هم، هرگونه تغییر در وضعیت پروتز پارسیل شما، بوی بد و مزه بد دهان بطور دائمی.
حفظ یك رژیم غذایی صحیح
حفظ یك رژیم غذایی صحیح برای هر شخصی اعم از پیر یا جوان ضروری است. بعضی افراد مسن به دلیل مشكل در جویدن یا بلع از مصرف بعضی غذاها مثل گوشتها، سبزیجات خام و میوه های تازه خودداری می كنند. این مشكلات ممكن است به دلیل دندانهای دردناك، پروتزهای نا مناسب، خشكبی دهان و یا بروز تغییراتی در عضلات صورت باشد. بعضی دیگر از افراد به دلیل بیماری خاص و یا مصرف داروهای خاصی، احساس تغییر در حس چشایی خود می نمایند.
به دلایل فوق رژیم غذایی افراد مسن اغلب دچار كمبود كلسیم، پروتئین و سایر مواد غذایی ضروری برای سلامت كلی بدن و سلامت دندانها است. شما لازم است رژیم غذایی متعادلی شامل هر ۵ گروه غذایی- شیر و محصولات لبنی، نان و غلات، گوشت ها و حبوبات، میوه ها و سبزیجات داشته باشید. شما ممكن است نیاز به یك مكمل مولتی ویتامین یا مواد معدنی داشته باشید، ولی پزشك خودتان نباشید. این مكمل ها را پس از مشورت با پزشكتان استفاده نمائید.
بدون دیدگاه